CZAS ZAPRZESZŁY - TRAPASSATO REMOTO W JĘZYKU WŁOSKIM

Czas zaprzeszły daleki – Trapassato remoto

Zastosowanie

Czasu Trapassato remoto jest najrzadziej stosowanym czasem w jęzku włoskim. Poniżej przedstawiamy najważniejsze przypadki zastosowania tego czasu:

1) Czas Trapassato Remoto stosujemy w celu wyrażenia czynności przeszłej, która odbywała się przed inną czynnością przeszłą, która jest przedstawiona w czasie passato remoto (czynność w trapassato prossimo wyraża warunek)
2) Czas ten występuje w zdaniach podrzędnych które zaczynają się od spójników:  quando (gdy), dopo che (po tym jak),non appena (jak tylko), appena
3) Używamy go w języku literackim

Czas Trapassato Remoto podobnie jak w przypadku czasu Trapassato Prossimo służy do wyrażania czynności, która poprzedza inną czynność przeszłą. W przypadku czasu Trapassato Remoto chodzi nam jednak o ścisłe wykazanie relacji uprzedności jednej czynności w stosunku do drugiej. Stąd czas zaprzeszły daleki służy do wyrażania czynności, która bezpośrednio poprzedza czynność zdania głównego (zdanie główne musi być zawsze wyrażone w passato remoto):

    Appena l’ospite fu partito, la mamma andò in cucina.
    Jak tylko gość wyszedł, mama poszła do kuchni (jedna czynność następuje zaraz po drugiej)

Konstrukcja zdań w czasie Trapassato Remoto

Jak już wspomnieliśmy w artykule dotyczącym czasu Trapassato Prossimo czasy zaprzeszłe w tym czas Trapassato Remotoczasami złożonymi. Czas złożony to taki czas w którym oprócz konkretnego czasownika wskazującego na wykonywaną czynność występuje również tzw. czasownik posiłkowy. Aby utworzyć zdanie w czasie Trapassato Remoto potrzebujemy dwóch elementów:

1) czasownika posiłkowego essere (być) lub avere (mieć) odmienionego w odpowiedniej osobie czasu Passato Remoto

 

avere

essere

io

ebbi

fui

tu

avesti

fosti

lui/lei

ebbe

fu

noi

avemmo

fummo

voi

aveste

foste

loro

ebbero

furono

2) imiesłowu biernego participio passato, tworzonego od czasownika w zależności od końcówki jego formy bezokolicznikowej (jedna z 3 koniugacji) jak poniżej:

końcówka bezokolicznika końcówka imiesłowu biernego
-are -ato
-ere -uto
-ire -ito

Przykłady tworzenia regularnych imiesłowów biernych:

grać na instrumencie

suonare

suonato

oglądać

guardare

guardato

jeść kolację

cenare

cenato

śpiewać cantare cantato

wierzyć

credere

creduto

rozumieć

capire

capito

chcieć volere voluto

tańczyć

ballare

ballato

Uwaga! W wielu przypadkach imiesłów bierny participio passato tworzony jest jednak w sposób nieregularny.

Konstrukcja zdań w czasie zaprzeszłym odległym z użyciem czasownika posiłkowego avere

    PODMIOT + ODMIENIONY CZASOWNIK AVERE + PARTICIPIO PASSATO + DOPEŁNIENIE

Zawsze stosujemy czasownik avere odmieniony w czasie Passato remoto, tak jak to przedstawiono w poniższej tabelce.

    Liczba pojedyncza
    1. io ebbi
    2. tu avesti
    3. lui, lei ebbe

    Liczba mnoga
    1. noi avemmo
    2. voi aveste
    3. loro ebbero

Poniżej przedstawiamy przykładowe zdania wyrażone w czasie Trapassato Prossimo z użyciem czasownika posiłkowego "avere"

    Tornò dopo che si fu calmato.
    Wrócił po tym, jak sie uspokoił.

    Appena ebbe finito di mangiare, usci.
    Jak tylko skończył jeść, wyszedł.

Konstrukcja zadań w czasie zaprzeszłym odległym z użyciem czasownika posiłkowego essere

    PODMIOT + ODMIENIONY CZASOWNIK ESSERE + PARTICIPIO PASSATO + DOPEŁNIENIE

Zawsze stosujemy czasownik essere odmieniony w czasie Passato remoto, tak jak to przedstawiono w poniższej tabelce.

    Liczba pojedyncza
    1. io fui
    2. tu fosti
    3. lui, lei fu

    Liczba mnoga
    1. noi fummo
    2. voi foste
    3. loro furono

Odpowiednio odmieniony czasownik posiłkowy essere używamy łącznie z następującym po nim czasownikiem konkretnym (opisującym czynność, w formie imiesłowu biernego).

Uwaga!!! Tworząc konstrukcję essere + participio passato trzeba pamiętać, że czasownik musi zgadzać się w liczbie (pojedyncza/mnoga) i rodzaju(męski/żeński) z podmiotem.

Poniżej przedstawiamy przykładowe zdania wyrażone w czasie Trapassato Prossimo z użyciem czasownika posiłkowego "essere"

    Non appena si fu svegliato, si chiuse in bagno.
    Jak tylko się obudził, zamknął się w łazience.

    Appena furono arrivati, mi telefonarono.
    Kiedy tylko dojechali, zadzwonili do mnie.