TRYB WARUNKOWY PRZESZŁY (ZŁOŻONY) - CONDIZIONALE PASSATO (COMPOSTO) - GRAMATYKA JĘZYKA WŁOSKIEGO

Trybu warunkowego condizionale passato używamy w celu wyrażenia:

życzeń i pragnień przeszłych, niemożliwych do zrealizowania,
czynności przeszłych, niemożliwych do zrealizowania,
przyszłości w przeszłości.

Tworzenie konstrukcji polega na połączeniu:

czasownika posiłkowego avere lub essere w formie condizionale presente,
imiesłowu przeszłego biernego participio passato.

Jak wynika z powyższego, tryb condizionale composto, jest trybem złożonym.

Poniżej przedstawiamy szczegółowe zasady tworzenia tego trybu:

Tak jak w przypadku passato prossimo i innych czasów złożonych najpierw musimy odmienić w odpowiedniej osobie czasownik posiłkowy essere "być" lub avere "mieć", ale tym razem będziemy je odmieniać w condizionale semplice

	essere - być	avere - mieć
io	sarei	avrei
tu	saresti	avresti
lui/lei	sarebbe	avrebbe
noi	saremmo	avremmo
voi	sareste	avreste
loro	sarebbero	avrebbero

Następnie dodajemy formę imiesłowu biernego participio passato, który tworzymy w następujący sposób:

końcówka bezokolicznika	-are	-ere	-ire
końcówka imiesłowu biernego	-ato	-uto	-ito

A oto przykłady regularnych imiesłowów:

śpiewać	cantare	cantato
próbować	provare	provato
wracać	tornare	tornato
wierzyć	credere	creduto
widzieć	vedere	veduto
chcieć	volere	voluto
czuć	sentire	sentito
rozumieć	capire	capito
konczyć	finire	finito

Należy jednak pamiętać, że niestety formy participio passato bardzo często są nieregularne.

Zobaczmy przykładowe zdania w tym trybie:

Ha detto che sarebbe tornato dall'Italia domenica.	Powiedział, że wróci z Włoch w niedzielę.
Mi ha assicurato che l'avrebbe fatto.	Zapewnił mnie, że to zrobi.
Avrei finito questo lavoro in tempo, ma ho avuto problemi con il computer.	Skończyłbym tę pracę na czas, ale miałem problemy z komputerem.
Ieri avrei studiato volentieri, ma stavo male.	Wczoraj chętnie bym się pouczył, ale źle się czułem.
Sarei partita, ma c'era lo sciopero dei treni.	Wyjechałabym, ale był strajk kolejarzy.

Jeśli chodzi o formy, które tworzymy z avere, to już wszystko, co musimy wiedzieć. Zobaczmy pełną odmianę:

	cantare - śpiewać	credere - wierzyć	sentire - słyszeć, czuć
io	avrei cantato	avrei creduto	avrei sentito
tu	avresti cantato	avresti creduto	avresti sentito
lui/lei	avrebbe cantato	avrebbe creduto	avrebbe sentito
noi	avremmo cantato	avremmo creduto	avremmo sentito
voi	avreste cantato	avreste creduto	avreste sentito
loro	avrebbero cantato	avrebbero creduto	avrebbero sentito

UWAGA!!!

Należy pamiętać, że w konstrukcjach essere + participio passato czasowniki są zgodne z podmiotem odnośnie liczby i rodzaju, a konkretnie odmienia się przez nie participio passato.

Oto odmian dla rodzaju męskiego:

	tornare - wracać	vivere - żyć	uscire - wychodzić
io	sarei tornato	sarei vissuto	sarei uscito
tu	saresti tornato	saresti vissuto	saresti uscito
lui/lei	sarebbe tornato	sarebbe vissuto	sarebbe uscito
noi	saremmo tornati	saremmo vissuti	saremmo usciti
voi	sareste tornati	sareste vissuti	sareste usciti
loro	sarebbero tornati	sarebbero vissuti	sarebbero usciti

A to odmiana rodzaju żeńskiego:

	tornare - wracać	vivere - żyć	uscire - wychodzić
io	sarei tornata	sarei vissuta	sarei uscita
tu	saresti tornata	saresti vissuta	saresti uscita
lui/lei	sarebbe tornata	sarebbe vissuta	sarebbe uscita
noi	saremmo tornate	saremmo vissute	saremmo uscite
voi	sareste tornate	sareste vissute	sareste uscite
loro	sarebbero tornate	sarebbero vissute	sarebbero uscite

Tryb warunkowy złożony condizionale composto służy do wyrażania pragnienia niemożliwego do zrealizowania w teraźniejszości lub w przyszłości.

Domani avrei finito tutto, ma è più difficile di quanto pensavo.	Jutro skończyłbym wszystko, ale jest to trudniejsze niż myślałem.
Ti avrei offerto il tè, ma è finito.	Zaproponowałabym ci herbatę, ale właśnie się skończyła.
Saremmo andati al cinema, ma siamo stanchi.	Poszlibyśmy do kina, ale jesteśmy zmęczeni.
Ti avremmo accompagnato a teatro, ma la nostra macchina è guasta.	Odwieźlibyśmy was do teatru, ale nasz samochód jest zepsuty.
Giacomo avrebbe messo questi pantaloni, ma sono troppo stretti.	Giacomo założyłby te spodnie, ale są za wąskie.
Cara non c'è? Peccato, la aiuterei volenieri.	Nie ma Karli? Szkoda, chętnie bym jej pomogła.

Wskazuje także na pragnienie, które nie zostało zrealizowane w przeszłości:

Ieri sarei uscita con voi, ma mi sono sentita male.	Wczoraj wyszłabym z wami, ale źle się poczułam.
Ieri sarebbe uscita, ma nevicava.	Wczoraj wyszłaby z domu, ale padało.
Avrei voluto bere un alto caffè, ma ne ho bevuti già cinque.	Wypiłabym następną kawę, ale wypiłam ich już pięć.
Non sei venuta con noi alla festa. Peccato, ti saresti divertita.	Nie poszłaś z nami na przyjęcie. Szkoda, dobrze byś się bawiła.
Ieri saremmo partiti, ma c'era lo sciopero dei treni.	Wczoraj wyjechalibyśmy, ale był strajk kolei.
Ieri avrebbe dovuto telefonarmi, ma si è dimenticato.	Wczoraj miał do mnie zadzwonić, ale zapomniał.

Ostatnim użyciem condizionale composto jest tak zwana struktura futuro nel passato, czyli przyszłość w przeszłości, występująca w zdaniach złożonych. Wyraża czynność, która miała wydarzyć się później niż czynność w zdaniu głównym podana w czasie przeszłym.

Marco ieri mi ha detto che poi ti avrebbe chiamato.	Marco wczoraj powiedział mi, że później miał do ciebie zadzwonić.
Hanno detto che sarebbero venuti dopo.	Powiedzieli, że potem przyjdą.
Mi hanno assicurato che sarebbero stati puntuali.	Zapewnili mnie, że będą punktualni.
Ha promesso che sarebbe tornato tra due giorni.	Obiecał, że wróci za dwa dni.
Ha detto che mi avrebbe restituito i soldi appena possibile.	Powiedział, że odda mi pieniądze, jak tylko będzie mógł.
Ero sicuro che ci saresti andato.	Byłam pewna, że tam przyjdziesz.

UWAGA! W zdaniach polskich używamy w tym przypadku czasu przyszłego, we włoskich nie wolno nam tego zrobić.

Użycie trybu condizionale composto z innymi czasami:

Jeżeli czynność przeszła sformułowano w passato prossimo, wówczas inna czynność, wobec niej późniejsza:

jeżeli jest wyrażona w condizionale passato, nie ma wartości czynności przyszłej, lecz jest równoznaczna z nie zrealizowaną czynnością warunkową:

Anna ha promesso che sarebbe venuta al. Mare con noi.
– Anna obiecała, że pojechałaby znami nad morze( ale nie pojechała)

Jeżeli natomiast jest wyrazona w condizionale presente, jest równoznaczna z czynnością przyszłą realną, lecz podlegajacą warunkowi:

Anna ha promesso che verrebbe al mare con noi.
– Anna obiecała, że pojedzie z nami nad morze (jeśli tyko zostanie spełniony warunek tego wyjazdu)

Jeżeli jest wyrażona w futuro semplice jest równoznaczna z realną czynnością przyszłą:

Anna ha promesso che verrà al mare con noi.
- Anna obiecała , że pojedzie z nami nad morze.

Przykłady zdań w trybie condizionale composto:

Io sarei andato con voi in discoteca, ma purtroppo mi sentivo male.
Poszedłbym z wami na dyskotekę, ale niestety źle się czułem.

Io avrei comprato quella macchina ma non avevo soldi.
Kupiłbym ten samochód, ale nie miałem pieniędzy.

Suo fratello mi ha detto che sarebbe arrivato in ritardo.
Jego brat mi powiedział, że przyjedzie spóźniony.

Sabato scorso ho incontrato Maria che mi ha detto che tra un mese si sarebbe trasferita a Parigi.