TRYB ŁĄCZĄCY – CONGIUNTIVO
Tryb łączący nie występuje w języku polskim i sprawia trudność Polakom. Pocieszeniem dla nas może być fakt, że nie używa się go zbyt często w języku potocznym. Jest typowy dla języka formalnego i pisanego.
Za pomocą trybu rozkazującego orzekamy o wykonywanych czynnościach , o zdarzeniach i zjawiskach otaczającego nas świata. Kiedy natomiast chcemy opisac sytuację, która istnieje jedynie w naszych pragnieniach, życzeniach przypuszczeniach, myślach, odczuciach, posługujemy się w języku włoskim trybem congiuntivo:
Przykłady:
Voglio che Eva venga prima delle due. – chcę, żeby Ewa przyszła przed dugą. Spero che Eva venga prima delle due. – mam nadzieję, że Ewa przyjdzie przed drugą. Bisogna che Eva venga prima delle due. – trzeba, żeby Ewa przyszła przed drugą. Penso che Eva venga prima delle due.- myślę, że Ewa przyjdzie przed drugą. |
Tryb congiuntivo ma wiele zastosowań. Stosujemy go jednak najczęściej w zdaniach złożonych, jeśli zdanie główne wyraża:
- subiektywną opinię:
Penso che siamo già pronti. | Myślę, że jesteśmy już gotowi. |
Credo che tutti gli italiani siano simpatici. |
Sądzę, że wszyscy Włosi są sympatyczni. |
Mi sembra che lui sia triste. |
Wydaje mi się, że on jest smutny. |
Non ci credo che lui non capisca niente. |
Nie wierzę, że on nic nie rozumie. |
- wątpliwość, niepewność:
Dubitava se tu lo avessi capito bene. | Miał wątpliwości, czy dobrze go zrozumiałeś. |
Non so se sia arrivato. |
Nie wiem, czy już przyjechał. |
Non sono convinto che lui possa fare tutto da solo. |
Nie jestem przekonany, czy on da radę zrobić wszystko sam. |
Non sono sicuro se sia una buona idea. |
Nie jestem pewna, czy to jest dobry pomysł. |
A oto szczegółowe zastosowanie trybu Congiuntivo:
Che sia fuori casa? Czyżby był poza domem? Pensate che io sia bella? Myślicie, że jestem ładna? |
Sia ottimista! Bądź optymistą! Magari fosse vero! Żeby to tylko okazało się prawdą! |
Vorrei tu mangiassi di meno. Chciałabym, żebyś mniej jadł. Mi piacerebbe che tu lavorassi di più. Chciałbym, żebyś więcej pracował. |
volere - chcieć desiderare - życzyć sobie esigere - żądać preferire - woleć sperare - spodziewać się permettere - zezwolić proibire - zabronić pretendere - żądać, domagać się |
Pensavo che il treno arivasse alle 10. Myślałem, że pociąg przyjedzie o 10. Supponevo che Marco oggi avesse ricevuto la lettera. Przypuszczałem, że Marek otrzymał dziś list. |
pensare - myśleć credere - wierzyć supporre - przypuszczać sembrare - wydawać się ritenere - uważać za parere - wydawać się |
Dubbio che lei riceva questo lavoro. Wątpię, że ona otrzyma tą pracę. Mi sembra che Maria si senta male oggi. Wydaje mi się, że Maria dziś źle się czuje. |
dubitare - wątpić negare - przeczyć non essere certi - nie być pewnym non essere sicuri - nie być pewnym sembrare - wydawać się |
Spero che lei sia già arrivata a casa. Mam nadzieję, że ona przyszła już do domu. Avevano paura dell'esame nonostante avessero studiato parecchio. Bali się egzaminu, pomimo tego, że studiowali sporo. |
sperare - mieć nadzieję essere contento - być zadowolonym essere felice - być szczęśliwym essere lieto - być zadowolonym essere sorpreso - być zaskoczonym essere triste - być złym avere paura - bać się temere - obawiać się rallegrarsi - cieszyć się stupirsi - być zdziwionym vergognarsi - wstydzić się |
Questo anno passeremo le vacanze in Spagna a condizione che tu abbia le buone note. W tym roku spędzimy wakacje w Hiszpani, pod warunkiem, że będziesz miał dobre oceny. Studio l'italiano affinché io possa nel futuro studiare all'università di Bologna. Uczę się włoskiego, żeby w przyszłości studiować na uniwersytecie w Bolonii. |
affinché - aby, żeby perché - żeby, aby purché - pod warunkiem, o ile quantunque - chociaż, mimo że benché - chociaż, choć nonostante - chociaż, choć sebbene - chociaż, choć a meno che - chyba, że a condizione che - pod warunkiem, że a patto che - pod warunkiem, że nel caso che - w przypadku gdy, w razie gdy prima che - zanim |
Hanno paura dell'esame nonostante abbiano studiato parecchio. Boją się egzaminu, pomimo tego, że sporo studiowali |