Konstrukcja stare + gerundio używana jest do wyrażania czynności mających miejsce w danej chwili, teraz, dokładnie w momencie mówienia.
Tworzenie konstrukcji
Tworzenie konstrukcji polega na połączeniu:
Czasownika "STARE + gerundio" |
czyli bardziej szczegółowo:
Konstrukcja ta jest złożeniem czasownika "STARE" odmienianego przez osoby w danym czasie gramatycznym oraz nieodmiennego imiesłowu czynnego (gerundio). Imiesłów ten tworzymy, dodając do czasowników:
- zakończonych na "-are" końcówkę "-ando", np. andare - andando;
- zakończonych na "-ere" lub "-ire" końcówkę "-endo", np. prendere - prendendo, sentire - sentendo
Część czasowników tworzy imiesłów czynny nieodmienny w sposób nieregularny, poprzez dodanie do tematu czasu przeszłego imperfetto końcówki "-endo".
Czasowniki zakończone na "-arre", "-orre", "-urre" tworzą imiesłów nieodmienny czynny tak, jak czasowniki: trarre - traendo, porre - ponendo oraz tradurre - traducendo.
Odmiana czasownika stare (+ gerundio) |
|
| Liczba pojedyncza 1.io sto finendo (ja właśnie kończę) 2. tu stai finendo (ty właśnie kończysz) 3. lui, sta finendo (on, ona właśnie kończy) |
Liczba mnoga 1. noi stiamo finendo (my właśnie kończymy) 2. voi state finendo (wy właśnie kończycie) 3. loro stanno finendo (oni właśnie kończą) |
Przykłady:
| Che cosa stai facendo? (Co robisz?) |
| Sto guardando la tv. (Oglądam telewizję.) |
Wszelkie niezbędne w zdaniach zaimki, zarówno osobowe, jak i zwrotne, stawiamy przed odmienionym czasownikiem "STARE", np.
| Mi sto annoiando. (Nudzę się.) |
Opisanej wyżej konstrukcji imiesłowowej możemy używać również w odniesieniu do przeszłości i wtedy czasownik "stare" należy odmienić w czasie imperfetto. Zobaczmy przykładowe zdanie:
| Stavamo parlando di te. (Rozmawialiśmy o tobie.) |
Aby zobrazować przykładowy kontekst, w jakim ta wypowiedź mogła zostać użyta, wyobraźmy sobie następującą sytuację: Marco i Anna rozmawiają o wspólnym przyjacielu - Francesco, który niespodziewanie się pojawia i, przerywając rozmowę, pyta o jej temat. Anna odpowiada więc: "Właśnie o tobie rozmawialiśmy" - "Stavamo parlando di te."