Formy nieosobowej czasownika użyjemy, zgodnie z jej nazwą, gdy nie będziemy chcieli określić konkretnie osoby wykonującej daną czynność, ale wystarczy nam stwierdzenie generalne, kolektywne: co się robi, co robi ogół:
| In questo ristorante si mangia bene. | W tej restauracji jada się dobrze. |
In Italia generalmente si va in vacanza in agosto. |
We Włoszech generalnie jeździ się na wakacje w sierpniu. |
Alle feste si canta e si balla. |
Na przyjęciach śpiewa się i tańczy. |
Se si mangia molto, si ingrassa. |
Jeśli dużo się je, to się tyje. |
Jak wynika z przykładów, formę nieosobową tworzymy stawiając zaimek si przed trzecią osobą liczby pojedynczej czasownika:
| si compra | kupuje się |
si legge |
czyta się |
si va |
chadza się |
UWAGA!!!
Jeśli jednak dopełnienie czasownika, czyli np. książki, które się czyta, czy bilety, które się kupuje, jest w liczbie mnogiej, to i czasownik jest w trzeciej osobie liczby mnogiej:
| si leggono (i libri) | czyta się (książki) |
si comprano (i biglietti) |
kupuje się (bilety) |
si mangiano (i piatti) |
je się (potrawy) |
A oto przykłady zdań (dopełnienie w liczbie mnogiej):
| Questi libri si leggono bene. | Te książki dobrze się czyta. |
Dal tabaccaio si comprano i biglietti. |
W tym kiosku kupuje się bilety. |
A casa di Rossi si mangiano sempre buonissimipiatti. |
W domu państwa Rossi je się zawsze przepyszne dania. |
Ale (dopełnienie w liczbie pojedynczej):
| Questo libro si legge bene. | Tę książkę dobrze się czyta. |
Dal tabaccaio si può comprare questo biglietto. |
W kiosku można kupić ten bilet. |
A casa di Rossi la domenica si mangia sempre la pizza. |
W domu Rossich w niedzielę zawsze jada się pizzę. |
UWAGA!!!
Jeśli czasownik jest zwrotny, czyli w trzeciej osobie liczby pojedynczej ma już zaimek si, poprzedzamy go słówkiem ci, aby uniknąć powtórzenia (*si si nie brzmiałoby dobrze):
| Se si va a una festa formale ci si veste eleganti. | Jeśli idzie się na formalne przyjęcie, ubiera się elegancko. |
Se si vuole vincere in uno sport, ci si allena molto. |
Jeśli chce się wygrywać w jakimś sporcie, dużo się trenuje. |
Se si beve molto alcol, ci si sente male. |
Jeśli pije się dużo alkoholu, to źle się czuje. |
Jak widzimy z tłumaczeń zdań, w języku polskim również przy czasownikach zwrotnych jest tylko jedno się.
Ostatnia zasada dotycząca formy nieosobowej mówi, że jeśli czasownikowi towarzyszy przymiotnik, to, w przeciwieństwie do polskiego, jest on zawsze w liczbie mnogiej rodzaju męskiego, czyli ma końcówkę -i:
| Se si è soli, ci si sente tristi. | Jeśli jest się samym, czuje się smutnym. |
Quando si diventa ricchi, si può comprare diverse cose. |
Kiedy zostaje się bogatym, można kupić wiele rzeczy. |
Quando si è giovani non si pensa a cose serie. |
Kiedy jest się młodym, nie myśli się o poważnych sprawach. |
Na koniec jeszcze jedna uwaga. Zazwyczaj włoską formę nieosobową na polski tłumaczymy poprzez trzecią osobę liczby pojedynczej czasownika i zaimka się. Są jednak przypadki, gdzie w języku polskim utworzyła się specjalna, jednowyrazowa forma nieosobowa:
| Si deve parlale a voce bassa in biblioteca. | W bibliotece trzeba mówić cicho. |
Non si può correre in scuola. |
Nie można biegać w szkole. |