Submitted by admin on Thu, 05/30/2013 - 18:20.
W związku z tym, że wymowa włoska jest w miarę podobna do polskiej, znając kilka podstawowych zasadach można już sprawnie przeczytać niemalże każdy wyraz.
Istnieje jednak kilka problematycznych liter, które przedstawiamy poniżej:
Spółgłoski:
W języku włoskim spółgłoski wymawia się tak samo jak w języku polskim. Jedynie kiedy występują po dwie razem należy je wymawiać dłużej: latte / latte/ - mleko
Wymowa włoskich spółgłosek jest uzależniona od liter, które im bezpośrednio towarzyszą, dotyczy to głosek:
C, ci, ce, g, gi, ge, chi, ghi, ghe, gn, gli, Sc oraz s i z
A oto przykłady wymowy:
- Spółgłoskę "c" wymawiamy:
- przed "e" oraz "i" jak polskie [cz], np.: cenare (jeść kolację), cinema (kino), cipolla (cebula);
- przed innymi samogłoskami wymawiane jest jak polskie [k],np.:
camera (pokój), cattivo (zły), coniglio (królik), cotto
(gotowany), cucinare (gotować), cucina (kuchnia). |
- Głoskę „che”: jak polskie [ke] np: foche /foke/
- Głoskę „chi”: jak polskie [ki]: chiasso /kiasso/ - hałas, chiudere /kiudere/ - zamykać, chiuso /kiuzo/
- Spółgłoskę "g" wymawia się:
- przed "e" oraz "i" jak polskie [dż], np.: gemelli (bliźniacy), giorno (dzień) /dżiorno/, gelati (lody), gioia (radość) /dżioja/;
- przed innymi samogłoskami jak polskie [g], np.: figurare (figurować), figura (figura), gobbo (garbaty), gonna (spódnica). |
- Spółgłoskę "s" wymawiana jest:
W przypadku, kiedy litera s znajduje się na początku wyrazu, to następująca po niej spółgłoska staje się dźwięczna . Podczas wymawiania można poczuć wtedy wibracje w krtani. Co więcej, również sama litera s może się udźwięczniać i wymawiana jest jak litera /z/:
- przed dowolną spółgłoską dźwięczną wymawiamy jak polskie [z], np.:
sbagliare /zbaliare/ (mylić się),
sbaglio / zbalio/ (błąd),
svago /zwago/ (rozrywka),
sviluppo /zwiluppo/ (rozwój),
sgabello /zgabello/ (stołek),
sgarbato /zgarbato/ (nieuprzejmy),
Sloveno /zloweno/ (Słowianin),
slavato /zlawato/ (wyblakły)
- między dwiema samogłoskami również wymawiana jest jak polskie [z], np.:
paese /paeze/ - kraj,
casa /kaza/ -dom;
cosa /koza/ -rzecz
pesente /pezante/ -ciężkie
- jak polskie [s] w pozostałych przypadkach.
scuola /skłola/ -szkoła
spina /spina/ -kolec
stile /stile/ -styl |
- Dyftong (zestawienie dwóch liter) "sc" wymawia się:
- przed samogłoskami "e" oraz "i" jak polskie [sz], np.:
sciame (rój),
sciare (jeździć na nartach),
scegliere (wybierać),
scena (scena)
- jak polskie [sk] w pozostałych przypadkach, np.:
scabbia (świerzb),
scuola (szkoła),
scadenza (termin ważności),
scodella (miska) |
- Spółgłoska "z" wymawiana jest:
- jak [dz], zwykle na początku wyrazu, np.:
zoccolo (kopyto),
zaino (plecak),
zia (ciocia),
zio (wujek)
- jak [dz] między dwiema samogłoskami, np.:
azalea (azalia),
azienda (firma)
- jak [c], gdy jest podwojona, np.:
pizza (pizza),
piazza (plac),
palazzo (pałac);
- jak [c], gdy występuje przed "i", np.:
grazioso (wdzięczny),
paziente (cierpliwy). |
- Dyftong "qu" jest wymawiany jak [kł],
np.: questa (ta), questo (ten), quadro (obraz), quaderno (zeszyt).
- Spółgłoska "h" nie jest wymawiana w języku włoskim. Nie odpowiada jej żaden dźwięk. (mówi się o niej, że jest niema)
np. ho [o] – mam
hanno /anno/- mają
Używa się ją w celu zachowania twardej wymowy między
spógłoskami "c" i "g",
np.:
chiamare (wołać) - czytane: kiamare,
chiasso (hałas)- czytane: kiasso,
ghiaccio (lód) - czytane: giaczczio,
ghiandaia (sójka) czyt.: giandaja
Warto pamiętać, że litera h występuje także przy odmianie czasownika: avere (mieć). np. hai /ai/- masz i zgodnie z powyższą regułą także wówczas nie jest wymawiana. |
- Zestawienie "gn" wymawia się jako [ń],
np.: ogni (każdy) - czyt.: oni, ognuno (każdy)- czyt.: oniuno, prugna (śliwka) - czyt.: prunia, bagno (łazienka) – czyt.: banio
Dla Polaków całkowicie obcy, spośród dźwięków języka włoskiego jest dźwięk, który zapisujemy: „gli” i który występuje np. w słowach:
meglio /melio/ – lepiej , będący bardzo miękkim l
migliaio /miliajo/ - około tysiąca, będący bardzo miękkim l
maglietta /malietta/ - koszulka
migliorare /miliorare/ - ulepszać
moglie /molie/ - żona
maglione /maglione/ - sweter
|
- Ostatnią głoska, która może przysporzyć problemów jest głoska K.
głoskę K możemy w języku włoskim zapisać na 3 sposoby:
c:
crudo /krudo/- twardy
cane /kane/ - pies
chi, che:
chiesa[ kiesa]- kosciół
qu:
quaderno [kładerno] – zeszyt |